W dobie smartfonów niemal każdy z nas korzysta z popularnych aplikacji takich jak Facebook, WhatsApp, TikTok czy AliExpress.

Większość użytkowników instaluje je bez zastanowienia i szybko akceptuje wszystkie prośby o dostęp do danych. Tymczasem raport organizacji konsumenckiej Which? ujawnia niepokojącą prawdę: wiele aplikacji żąda uprawnień, które nie są im potrzebne do prawidłowego działania, a mogą poważnie naruszać prywatność użytkowników.

Szokujące wyniki analizy popularnych aplikacji

Which?, we współpracy z firmą Hexosec, przeanalizowało 20 najczęściej pobieranych aplikacji mobilnych. Wśród nich znalazły się między innymi Facebook, WhatsApp, TikTok, Amazon, YouTube, AliExpress, Temu, Strava oraz aplikacje producentów smart home, takie jak Xiaomi Home czy Samsung SmartThings.

Z raportu wynika, że instalując te 20 aplikacji, użytkownik zgadza się łącznie na 882 różnego rodzaju uprawnienia. Z tej liczby aż 78 zostało zakwalifikowanych jako ryzykowne. Dotyczą one między innymi dostępu do mikrofonu, plików na urządzeniu, precyzyjnej lokalizacji czy możliwości działania aplikacji w tle bez wiedzy użytkownika.

Niepotrzebne dostępy – realne zagrożenie

Choć wiele z tych aplikacji nie potrzebuje określonych uprawnień do podstawowego działania, domyślnie proszą o ich udzielenie. Na przykład aż 15 z 20 aplikacji prosiło o dostęp do dokładnej lokalizacji GPS. Tyle samo chciało mieć dostęp do plików przechowywanych w pamięci telefonu. 14 aplikacji żądało dostępu do mikrofonu, a 7 domagało się możliwości uruchamiania automatycznie przy starcie systemu.

W praktyce oznacza to, że użytkownik może być śledzony, podsłuchiwany lub jego dane mogą być przetwarzane bez jego pełnej świadomości. Tego typu dostęp do danych bywa wykorzystywany w celach komercyjnych, w tym do profilowania reklam, analizowania zachowań oraz sprzedaży danych podmiotom trzecim.

Które aplikacje wypadają najgorzej?

W czołówce najbardziej “agresywnych” aplikacji znalazł się Facebook, który żąda aż 69 uprawnień, w tym dostępu do plików, mikrofonu i lokalizacji. WhatsApp prosi o 66 uprawnień, a AliExpress o sześć, które uznano za ryzykowne – w tym dostęp do mikrofonu i lokalizacji, mimo że nie są niezbędne do zakupów online.

Inne przykłady to Strava, która monitoruje aktywność użytkownika i inne działające aplikacje, a także Xiaomi Home, która wymaga 91 uprawnień, z czego wiele jest ściśle technicznych i potencjalnie niebezpiecznych z punktu widzenia ochrony prywatności.

Co radzą eksperci?

Specjaliści zajmujący się ochroną danych osobowych zalecają regularną kontrolę przyznanych aplikacjom uprawnień w ustawieniach telefonu. Zaleca się cofnięcie tych zgód, które nie są niezbędne do korzystania z podstawowych funkcji aplikacji. Warto również pobierać aplikacje wyłącznie z oficjalnych źródeł, unikać plików instalacyjnych z niezaufanych stron i usuwać te, które nie są już używane.

Eksperci podkreślają, że użytkownicy powinni być bardziej świadomi, że w świecie „darmowych” aplikacji, to dane osobowe są prawdziwą walutą. Zachowanie prywatności wymaga świadomych decyzji przy każdej instalacji i aktualizacji aplikacji.Raport Which? po raz kolejny pokazuje, jak łatwo można nieświadomie oddać kontrolę nad swoimi danymi. Korzystając z popularnych aplikacji warto nie tylko czytać, na co się zgadzamy, ale również podejmować świadome decyzje dotyczące ochrony prywatności. W przeciwnym razie narażamy się na konsekwencje, których często nie jesteśmy nawet świadomi.