Polskie miejsca pamięci w Anglii – świadectwo historii i wdzięczności
Po II wojnie światowej tysiące Polaków pozostało w Wielkiej Brytanii – żołnierze, lotnicy, marynarze i cywile, którzy nie mogli wrócić do kraju ogarniętego komunizmem.
W całej Anglii powstały liczne polskie miejsca pamięci, gdzie spoczywają bohaterowie, którzy walczyli o wolność Europy.
To cmentarze, pomniki i tablice, które do dziś przypominają o udziale Polaków w alianckim zwycięstwie.
Wiele z tych miejsc jest otwartych dla zwiedzających, a każdego roku Polonia i Brytyjczycy spotykają się tam, by oddać hołd poległym. Oto przewodnik po najważniejszych polskich miejscach pamięci w Anglii.
Foto Pixabay
1. Newark Cemetery – Nottinghamshire
Lokalizacja: Newark-upon-Trent, East Midlands
To jedno z najważniejszych polskich miejsc pamięci w Anglii. Na cmentarzu Newark znajduje się specjalna sekcja poświęcona polskim żołnierzom i lotnikom, którzy zginęli podczas II wojny światowej.
Spoczywa tu ponad 390 Polaków – członków Polskich Sił Powietrznych, marynarzy oraz żołnierzy Armii Polskiej na Zachodzie.
Znajduje się tu również symboliczny grób generała Władysława Sikorskiego, Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych.
Warto zobaczyć: pomnik lotników, tablice pamiątkowe i polskie krzyże wojenne. Dlaczego warto: największe skupisko polskich miejsc pamięci w Anglii i jedno z najpiękniej utrzymanych.
2. Brookwood Military Cemetery – Woking, Surrey
Lokalizacja: Brookwood, hrabstwo Surrey
Największy cmentarz wojenny w Wielkiej Brytanii. W jego polskiej sekcji znajdują się groby żołnierzy Polskich Sił Powietrznych, marynarzy i żołnierzy Armii Polskiej na Zachodzie.
Brookwood to niezwykle ważne polskie miejsce pamięci w Anglii, odwiedzane co roku przez ambasadę RP, weteranów i organizacje polonijne.
Warto zobaczyć: pomnik orła i rzędy białych krzyży otoczone zielenią. Dlaczego warto: miejsce symboliczne, łączące historię Polaków i Brytyjczyków.
3. Northwood Cemetery- Londyn
Lokalizacja: Northwood, dzielnica Hillingdon (blisko RAF Northolt)
To polskie miejsce pamięci w Londynie, gdzie pochowanych jest 54 polskich pilotów RAF, w tym Ludwik Paszkiewicz – pierwszy polski pilot, który zestrzelił niemiecki samolot nad Anglią w 1940 roku.
Warto zobaczyć: pomnik Polskich Sił Powietrznych oraz tablice upamiętniające dywizjony RAF-u, w których służyli Polacy. Dlaczego warto: wyjątkowe miejsce związane z Bitwą o Anglię i polskim lotnictwem.
4. Gunnersbury Cemetery – West London (Ealing / Acton)
Na tym cmentarzu znajdują się liczne groby polskich weteranów oraz emigrantów. W 1976 roku odsłonięto tu Pomnik Ofiar Katynia – pierwszy taki monument w Europie Zachodniej.
To jedno z najważniejszych polskich miejsc pamięci w Anglii, będące symbolem pamięci o ofiarach sowieckich zbrodni.
Warto zobaczyć: pomnik katyński, krzyże wojenne i tablice poświęcone oficerom WP. Dlaczego warto: duchowe centrum pamięci Polonii w Londynie.
5. St Mary’s Catholic Cemetery – Kensal Green, Londyn
Lokalizacja: Harrow Road, Londyn NW10 5NU
Jedno z najstarszych miejsc pochówku Polaków w stolicy Wielkiej Brytanii. Spoczywa tu m.in. Krystyna Skarbek (Christine Granville) – słynna agentka brytyjskiego SOE, uważana za pierwowzór Vesper Lynd z powieści o Jamesie Bondzie.
Dlaczego warto: cmentarz ma niepowtarzalny klimat i jest świadectwem losów polskiej emigracji wojennej w Anglii.
6. Brompton Cemetery – West Brompton, Londyn
Lokalizacja: Fulham Road, Londyn SW10 9UG
To królewski cmentarz, gdzie spoczywa m.in. dr Felicjan Sławoj Składkowski, ostatni premier II RP.
Brompton to wyjątkowe polskie miejsce pamięci, łączące historię polskiego rządu na uchodźstwie z życiem emigracji w Londynie.
Dlaczego warto: piękne, historyczne miejsce z unikalną atmosferą.
7. Liverpool – Anfield Cemetery
Lokalizacja: Liverpool, hrabstwo Merseyside
Na tym cmentarzu pochowanych jest około 30 polskich żołnierzy i marynarzy, którzy służyli w konwojach atlantyckich oraz w Royal Navy.
Dla mieszkańców północnej Anglii to ważne polskie miejsce pamięci, regularnie odwiedzane przez Polonię.
8. Blackpool – Layton Cemetery
Lokalizacja: Blackpool, hrabstwo Lancashire
Spoczywa tu kilkunastu polskich lotników z baz RAF Blackpool i Fylde.
Cmentarz ten często odwiedzają szkoły polonijne i organizacje kombatanckie, które kultywują pamięć o bohaterach Bitwy o Anglię.
9. York Cemetery – North Yorkshire
Lokalizacja: York, hrabstwo North Yorkshire
Skromne, ale niezwykle symboliczne polskie miejsce pamięci w północnej Anglii.
Spoczywają tu żołnierze jednostek inżynieryjnych i łącznościowych, którzy po wojnie pozostali w Wielkiej Brytanii.
Jak odwiedzić polskie miejsca pamięci w Anglii?
Większość cmentarzy i pomników jest otwarta dla zwiedzających przez cały rok, z bezpłatnym wstępem.
Warto zabrać biało-czerwoną chorągiewkę lub znicz i pozostawić je przy grobach Polaków.
Aktualne informacje o lokalizacji miejsc pamięci można znaleźć na stronie CWGC.org.
Komentarze do wpisu (0)