Wielka Brytania i Australia podpisały przełomowe porozumienie obronne, nazwane Paktem Geelong.

Traktat obejmuje 50-letnią współpracę w zakresie budowy i eksploatacji jądrowych okrętów podwodnych w ramach sojuszu AUKUS. Umowa ma strategiczne znaczenie dla bezpieczeństwa Indo-Pacyfiku i przewiduje utworzenie tysięcy nowych miejsc pracy.

Czym jest Pakt Geelong?

Pakt Geelong to umowa podpisana 26 lipca 2025 roku pomiędzy rządami Wielkiej Brytanii i Australii. Porozumienie zostało zawarte w australijskim mieście Geelong i jest częścią strategicznego sojuszu AUKUS. Traktat przewiduje współpracę przy projektowaniu, budowie, eksploatacji i demontażu nowoczesnych okrętów podwodnych napędzanych energią jądrową, znanych jako SSN-AUKUS.

Porozumienie wpisuje się w tzw. pierwszy filar AUKUS, który koncentruje się na transferze technologii jądrowej i rozwoju wspólnych zdolności wojskowych w regionie Indo-Pacyfiku.

Kluczowe elementy umowy

Budowa floty SSN-AUKUS

Nowe okręty podwodne będą projektowane wspólnie przez Wielką Brytanię i Australię, z użyciem brytyjskich technologii i komponentów. Okręty mają charakteryzować się wysoką manewrowością, zdolnościami skrytego działania i możliwością długoterminowego patrolowania kluczowych akwenów.

Gospodarcze i przemysłowe korzyści

Umowa przewiduje utworzenie ponad 20 tysięcy miejsc pracy w australijskim sektorze stoczniowym, inżynieryjnym i technologicznym. Dla Wielkiej Brytanii oznacza to możliwość eksportu komponentów i know-how o wartości szacowanej na 20 miliardów funtów w ciągu 25 lat.

Zwiększenie bezpieczeństwa Indo-Pacyfiku

Pakt Geelong ma również wymiar geopolityczny. W obliczu rosnącej obecności Chin na wodach Azji i Pacyfiku, Wielka Brytania i Australia dążą do wzmocnienia wspólnej obecności wojskowej. Celem jest utrzymanie równowagi strategicznej i ochrona międzynarodowych szlaków handlowych.

Znaczenie dla Wielkiej Brytanii

Dla Londynu traktat to nie tylko korzyści gospodarcze, ale również możliwość wzmocnienia roli Wielkiej Brytanii jako globalnego sojusznika w dziedzinie bezpieczeństwa. Pakt zwiększa znaczenie brytyjskiego sektora obronnego i pozwala na rozwój zaawansowanych technologii morskich.

Porozumienie potwierdza również, że Wielka Brytania – mimo opuszczenia Unii Europejskiej – pozostaje aktywnym uczestnikiem globalnych struktur bezpieczeństwa.

Kontekst sojuszu AUKUS

AUKUS to trójstronny sojusz obronny pomiędzy USA, Wielką Brytanią i Australią, ogłoszony w 2021 roku. Jego celem jest rozwijanie wspólnych zdolności wojskowych, szczególnie w zakresie nowoczesnych technologii, takich jak okręty podwodne, sztuczna inteligencja czy systemy nadzoru.

Pakt Geelong jest jak dotąd najważniejszym elementem operacyjnym AUKUS, przechodzącym od deklaracji politycznych do praktycznej realizacji projektów przemysłowych i wojskowych.

Podpisanie Paktu Geelong to strategiczne posunięcie o dalekosiężnych skutkach. Umowa umacnia współpracę między Australią a Wielką Brytanią, wzmacnia pozycję obu krajów w regionie Indo-Pacyfiku i generuje wymierne korzyści ekonomiczne. Dla Wielkiej Brytanii jest to również potwierdzenie ambicji, by pozostać w gronie globalnych liderów w dziedzinie bezpieczeństwa i nowoczesnych technologii obronnych.